Classa de 2nda, ensenhament d'exploracion « creacion e activitats artisticas, opcion Patrimònis » | Ensenhaire: Jean-Marc Birou | Licèu Louis Barthou, Pau (Pirenèus-Atlantics) | 2016-2017

 

Lo patrimòni, qu’ei aquò ? A qué remanda aquera nocion deu noste imaginari collectiu ? Dab las coneishenças e los presupausats suu patrimòni, aqueth projècte que desvolòpa chic a chic la nocion de Patrimòni culturau immateriau en aparà’s sus l’environament culturau occitan qui atoreja los escolans de la classa.
Çò qui entenem dab lo tèrmi de « patrimòni culturau » qu’a malament cambiat deu temps de las darrèras decennias, en especiau dab lo patrimòni culturau immateriau, mei comunament aperat PCI, qui apareish dab la Convencion Unesco de 2003. Aquera navèra categoria que partvira las frontèras e las classificacions establidas per abans. Com ac defeneish l’Unesco, lo PCI n’ei pas claverat, mes que vira a continuar : non vòlen pas tradicions hicadas a l’acès, mes plan costumas qui an guardat sens e pertinéncia au còr de la societat de uei lo dia, en medish temps tradicionaus, contemporanèas e vivas.
Lo projècte que permet de descobrir tota l’espandida e lo riquèr d’aqueth patrimòni en Novèla Aquitània en interrogant en medish temps la nocion de classificacion e la d’inventari, tant au nivèu nacionau com regionau ; e en hant seguir los escolans a interrogà’s sus las condicions qui hèn qu’ua practica e pòt deviéner patrimoniau en s’aparant sus practicas vivas deu maine occitan.
Atau, lo projècte que permet de « desbastir » la nocion de « patrimòni » tà intregrà’i-la de PCI en possant l’escolan a interrogà’s sus nocions patrimoniaus « generaus » (classificacion, inventari) tà que prénia consciéncia de las practicas vivas qui’u son costumèras, e son « patrimònis ».

 

Presentacion e tòcas pedagogicas

En relacion dab lo caminament d’educacion artistica e culturau (CEAC) :

  • Descobèrta de las practicas patrimoniaus tradicionaus occitanas vivas – peus apèrs numerics – en interrogant lo son demiei de creacion ;
  • (Navèra) definicion de la nocion de « patrimòni » ;
  • Descobèrtas de las cordèras universitàrias e deus mestièrs qui estudian, qui hèn vàler, qui gereishen, qui desvolòpan lo PCI dab encontres dab professionaus.

Descriptiu de l’accion

Los escolans que son sensibilizats au patrimòni culturau immateriau occitan, atau com a las nocions de classificacion, d’inventari e de patrimonializacion.

Nivèu (s) escolar(s) concernit (s) per l’accion

Classa de segonda, ensenhament d’exploracion « creacion e activitats artisticas, opcion Patrimònis ».

Tòcas pedagogicas

Competéncias relativas a la cultura personau

  • Desvolopar la soa cultura en alargant la soa percepcion patrimoniau a l’immateriau ;
  • Préner consciéncia de la frontèra relativa enter los patrimònis culturaus materiau e immateriau ;
  • Trobar las soas practicas pròpias ;
  • Har créisher la competéncia a díser a l’escriut com a l’orau interpretacions fondadas sus la realitat d’un tribalh de recèrca.

Competéncias relativas a la descobèrta deus mestièrs deu patrimòni

  • Percéber lo nivèu d’exigéncia de totas las activitats patrimoniaus, en especiau entà l’inventari e la soa valorizacion ;
  • Identificar e trobar uns quants mestièrs e competéncias professionaus qui acompanhan o qui atorejan l’inventari deu PCI.

Competéncias transversaus

  • Har recèrcas de cap a documents estampats e numerics, puish presentà’us oraument (mesa en perspectiva de documents, percepcion de l’ecosistèma patrimoniau dens lo quau la practica ensenhada e s’inscriu) ;
  • Recercar documents sus Internet, trobar e dar la hont aus documents gessits d’Internet, crear un PowerPoint ;
  • Saber utilizar aqueras coneishenças entà tirà’n significacions e apiejar un comentari ;
  • Tribalhar en escabòt : participar a un dialògue, préner la paraula, préner posicion, escotar los autes ;
  • Mestria lexicau, engatjament deu ciutadan, ben comun.

Realizacion

6 a 8 sesilhas de 1h 30 ; 1 a 2 intervienents exteriors

Sesilha 1 (ensenhaire) :

  • Presentacion deu patrimòni culturau immateriau
    • Convencion entà la sauvaguarda deu Patrimòni culturau immateriau de l’Unesco (2003)
    • Ratificacion de la Convencion per la França (2008)
    • L’inventari nacionau deu PCI
    • L’inventari deu PCI en Novèla Aquitània e los sons actors (institucions culturaus, comunautats de practicians, etc.)

Sesilha 2 (intervienent exterior) :

  • Presentacion deu caminament e deu mestièr de l’intervienent
  • Presentacion de la lenga e de la cultura occitanas
    • Las granas nocions
  • Presentacion de l’inventari deu PCI occitan en Novèla Aquitània
    • Las practicas inventoriadas (patrimonializacion, metòde d’inventari)
    • Las institucions culturaus concernidas
    • Las valorizacions – numericas – desvolopadas
  • Escambi dab los escolans sus las lors pròpias practicas e lo PCI
  • Presentacion d’un exemple de practica viva occitana (practica musicau e/o dançada, saber-har locau, hèstas tradicionaus, etc.)

 

 

 








Sesilha 3 (ensenhaire e intervienent exterior) :

  • Apréner a cercar honts (tèxtes, imatges, sons, videos) sus Internet e conéisher los drets qui i son estacats (licéncias creative commons, re-utilizacion en un expausat, etc.)
  • Presentacion de l’apèr DaquíDòc
  • Constitucion deus binòmis qui causeishen ua practica viva d’expression occitana dens DaquíDòc sus la quau e pòden har un expausat

Sesilha 4 e 5 o 4 a 6 (ensenhaire) :

  • Seguit e acompanhament de las recèrcas deus binòmis per l’ensenhaire

Sesilha 6 o sesilhas 7 e 8 (ensenhaire) :

  • Restitucion orau de l’expausat
  • Expausat orau de 5 a 7 minutas per binòmi seguit de 3 a 5 minutas d’escambis dab los de mei de la classa
  • Presentacion orau acompanhada d’un PowerPoint

Partenari(s) culturau(s)

Etnopòle InÒc Aquitània

Documents hèits en l’encastre deu CEAC

Ressorças

Convencion entà la sauvaguarda deu patrimòni culturau immateriau, UNESCO, 32au tienguda, deu 29 de seteme au 17 d’octobre 2003, París, 2003. (Consultat lo 23 de noveme 2016)

DaquíDòc, lo site de l’educacion artistica e culturau occitan en Novèla Aquitània

GOB André, « Garder une trace : le rôle du musée dans la sauvegarde du patrimoine immatériel » dans La vie des musées, n°18, 2004, pp. 69-79. 

Kit de la Convencion entà la sauvaguarda deu patrimòni culturau immateriau (Consultat lo 23 de noveme 2016)

HOTTIN Christian et POTIN Yann, Le patrimoine. Pourquoi, comment, jusqu’où ? Collection Documentation photographique n°8099, La Documentation française, 2014, 64 p.

Son d’Aquí, lo patrimòni orau e hestiu en Aquitània

Ficha pedagogica